Samoakceptacja odnosi się do relacji, jaką jednostka ma ze sobą. Jest konceptualizowana jako akceptacja siebie pomimo słabości lub braków. Niektórzy badacze dodali do pojęcia termin „bezwarunkowy”, aby podkreślić fakt, że samoakceptacja nie opiera się na samoocenie według jakiegoś standardu, ale raczej odzwierciedla relacyjną postawę, w której jednostka akceptuje siebie na bardzo podstawowym poziomie, niezależnie od czy spełnione są określone oczekiwania lub normy. Bezwarunkowa samoakceptacja oznacza, że „jednostka w pełni i bezwarunkowo akceptuje siebie bez względu na to, czy zachowuje się inteligentnie, właściwie lub kompetentnie oraz czy inni ludzie ją aprobują, szanują lub kochają”. Osoba o wysokiej samoakceptacji nie czuje się „gorsza” od innych z powodu swoich słabości i niepowodzeń oraz nie czuje się „lepiej” od innych z powodu swoich mocnych stron i sukcesów. Akceptacja siebie jest cechą zdrowej relacji z samym sobą.
Zauważ, że samoakceptacja nie oznacza, że jednostka powstrzymuje się od oceny swojego zachowania. Osoba zastanawia się nad swoim zachowaniem i jest chętna i zmotywowana do wprowadzenia zmian i poprawy zachowania, ale ocena zachowania jest oderwana od oceny siebie. W konfrontacji z osobistymi niedociągnięciami jednostka ocenia swoje działania i nadal doświadcza smutku, rozczarowania lub straty. Co jednak ważne, jaźń jako całość nie jest zdewaluowana. Osoba ta uświadamia sobie, że nie jest złą osobą, gdy postępuje źle; jest osobą, która postąpiła źle; ma wady i może pracować nad ich naprawą bez obwiniania, potępiania lub potępiania siebie za ich posiadanie; i potrafi identyfikować słabości bez określania się przez nie.
Powodem, dla którego jaźń jako całość nie jest zdewaluowana, jest to, że jednostka doświadcza siebie na podstawowym poziomie jako godnego szacunku i miłości. Ta osoba wie i głęboko czuje, że jest „wystarczająca” i że błąd lub wada nie oznacza, że nie jest godzien miłości. W tym ćwiczeniu klienci badają różnicę między oceną siebie a oceną zachowania.
Bramka
To narzędzie ma na celu pomóc klientom w rozróżnieniu między oceną siebie a oceną zachowania w odniesieniu do błędów z przeszłości i działań godnych pożałowania.
Instrukcje
Wszyscy popełniamy błędy i od czasu do czasu wszyscy robimy rzeczy, z których nie jesteśmy dumni. Jednak sposób, w jaki ludzie oceniają swoje błędy lub godne pożałowania działania, może się różnić. Podczas gdy niektórzy ludzie mogą postrzegać takie działania jako dowód bycia „wadliwym” lub „niegodnym” człowiekiem, inni mogą je postrzegać jako nieuniknione zdarzenia, które są jedynie częścią bycia człowiekiem. W tym ćwiczeniu zbadasz te dwa sposoby oceny błędów lub działań godnych pożałowania.
Krok 1: Zidentyfikuj błędy z przeszłości
Zrób listę 5-10 rzeczy ze swojej przeszłości, z których nie jesteś dumny lub z których chciałbyś zrobić inaczej. Na przykład mogłeś zapomnieć o urodzinach bliskiego przyjaciela, powiedzieć komuś coś niemiłego, nadmiernie rozzłościć się na jakiegoś kierowcę, popełnić błąd lub potraktować kogoś niesprawiedliwie. Wypisz każdy z tych przeszłych żalu w pierwszej kolumnie poniższej tabeli.
Krok 2: Oceń siebie jako osobę
Dla każdego z działań wymienionych w pierwszej kolumnie oceń siebie jako osobę, która popełniła błąd. Jakie cechy osobiste mogłyby wyjaśnić pomyłkę? Zapisz tę ogólną ocenę siebie w drugiej kolumnie.
Krok 3: Oceń swoje zachowanie
Teraz w trzeciej kolumnie oceń swoje zachowanie dotyczące błędu. Jakie działania lub zachowania mogą wyjaśnić błąd?
Krok 4: Refleksja
| ■ | Jak to było zrobić to ćwiczenie? |
| ■ | Czy myślisz o sobie inaczej, gdy rozważasz swoje odpowiedzi w drugiej kolumnie w porównaniu z trzecią? Jeśli tak to jak? |
| ■ | Które odpowiedzi (druga czy trzecia kolumna) są bardziej motywujące pod względem poprawy siebie, aby następnym razem zrobić lepiej? |
| ■ | Czy w przyszłości będziesz dążyć do oceny siebie lub swojego zachowania pod kątem błędów lub zachowań godnych pożałowania? Czemu? |